Hoe ontstaat bijenwas
Bijenwas wordt geproduceerd door jonge werksterbijen tijdens de eerste weken van hun bestaan.
Het wordt door hen uitgezweet via de 8 wasklieren onderaan hun lijf, gelegen tussen de achterste 4 segmenten.
De was komt eruit in vloeibare toestand en stolt onmiddelijk tot kleine schilfertjes.
Die schilfertjes blijven plakken aan de haren van de achterpoten en worden dan samen met wat speeksel gekauwd tot grondstof voor cellenbouw op de raten.
Na drie weken kwijnen de wasklieren weg, hoewel ze wel kunnen gereactiveerd worden.
Tijdens het bouwen van de raten hangen de bijen in lange kettingen aan elkaar, waarbij ze met de poten aan elkaar vasthaken.
Het uitzweten van was en het bouwen van raten zijn collectieve bezigheden. Op 24 uur kan een sterke kolonie een raat van 700 cm2 volledig uitbouwen.
Dat bevat dan ruim 3.000 cellen, allen perfect hexagonaal.
Een bijenkolonie produceert per jaar ongeveer 2 kg was. Daarvoor verbruiken ze als energie ongeveer 1 kg stuifmeel en 10 kg honing.
Tien kg honing komt dan van 30 kg nectar. Als je bedenkt hoe weinig nectar een bij binnenbrengt per vlucht.... dan kan men terecht spreken van bezige bijtjes.
Was smelt tussen 62 en 65 C.
De samenstelling:
| 16 % | Koolwaterstoffen (parrafine) |
| 31% | Alcoholen |
| 3% | Diolen |
| 31% | Zuren |
| 13% | Hydrox zuren |
| 6% | propolis, pimenten e.a |
|
Wat kunnen we ermee doen
Verse was is wit, door het gebruik wordt hij geelachtig en geleidelijk aan donkerder als gevolg van "vervuiling" met restproducten van de bijen.
Daarom zal de imker de was regelmatig smelten.
Via bezinking en filtering bekomt men dan terug zuivere gele was (cera flava) die kan dienen als grondstof voor waswafels of verder verkocht.
De spierwitte was (cera alba) die u soms aantreft werd chemisch gebleekt en wordt niet herbruikt in de imerkij.
Bijenwas heeft diverse toepassingen.
Het werd al in de oudheid gebruikt voor de produktie van kaarsen, schrijftabletten, de bewerking van leder, hout, boenwas , het dichten van wijnvaten enz.
Tegenwoordig zijn veel van die toepassingen vervangen door chemische produkten.
In farma- en cosmetische produkten gebruikt men nog steeds echte bijenwas voor zalven, mascara, liffenstift, eyeliners, cremes, ontharingsmiddelen, glansmiddel...
Verder voor het coaten van snoep en het"waschen" van skies,
beelden boetseren en verloren was beelden,
het maken van kaarsen, enz ...
BOUWENDE BIJEN
dit is geen trucage:
real-life foto uit onze bijenkasten van werkbijen in actie bij het opbouwen van een wasraat
|
